Aanstaande vrijdag is het 4 oktober. De Kerk viert dan Sint-Franciscus van Assisi. Deze grote heilige kleurt het pontificaat van onze huidige paus, die op dit moment in België de mis viert. Maar voor ons vandaag is een ander die zijn naam draagt belangrijk: onze zuster Francini.
Verloving
Zeventig jaar geleden heeft ze haar eerste professie gedaan, zich als het ware verloofd met Christus en Zijn Kerk. In klooster Sint-Anna te Nijmegen legde zij voor het eerst de geloften af van gehoorzaamheid, armoede en kuisheid. Dat deed zij ten overstaan van een priester in de handen van haar ‘moeder overste’ van de orde van de franciscanessen van de Allerzaligste Maagd Maria ter Engelen: de zusters van Waldbreitbach.
Een ingeprent plaatje
Het grote avontuur begon met een prentje dat ze op de lagere school na de godsdienstles van de kapelaan kreeg. Tot dat moment wist het kleine meisje uit de tweede klas niet dat vrouwen óók franciscaan konden worden.
Ik denk dat het goed is om eerst te kijken naar de franciscaanse spiritualiteit en daarna te bezien hoe zuster Francini het de afgelopen zeventig jaar vanaf gebracht heeft. Franciscus was gefascineerd door de nederigheid van God. Daarom kan je zijn spiritualiteit samenvatten met: creatie, kribbe, kruis en communie.
Creatie
Franciscus hield van de Schepping. De vogels, de dieren, de zeeën, de luchten, vuur, alles. Hij zag de schoonheid die God in Zijn creaties had gelegd en besefte dat de mens daarvan dankbaar mocht genieten. Hij wilde dat zijn volgelingen God leerden zien en ontmoeten in de Schepping.
Kribbe
Franciscus was ook gegrepen door de incarnatie: God werd mens in Zijn Zoon Jezus Christus. Hij beeldde dat uit in het kersttafereel. God kwam niet naar de aarde om ons te overweldigen, maar werd kwetsbaar, aanraakbaar, benaderbaar. Hij wilde dat ook dat zijn volgelingen zó Christus’ handen en voeten, ogen en oren in de wereld zouden worden.
Kruis
De kribbe verwijst echter ook naar het kruis. Jezus zou Zijn liefde-tot-het-uiterste-toe tonen door Zijn kruis te dragen, het lijden te doorstaan en Zijn leven te geven voor velen. Zijn volgelingen moesten dus hun eigen kruis opnemen en dat van anderen meedragen, omdat in de lijdende mens Christus’ gelaat zichtbaar is.
Communie
Tenslotte de communie, zoals wij zojuist ontvangen hebben. Jezus zelfs is ons intiem nabij, in de heilige hostie, als geestelijk voedsel voor ons hele leven en… daarna. Ook dit kleine stukje brood laat de nederigheid van God zien. Wij worden geacht als levende tabernakels de Heer de wereld in te dragen.
Het is deze spiritualiteit die zuster Francini al meer dan zeventig jaar in haar greep houdt.
Dankbaarheid
Beste zuster, Mét u zijn wij dankbaar voor het platina professiefeest. Het waren - en zijn - mooie jaren, maar ze zijn niet altijd gemakkelijk geweest. Uw ouders wisten dat. Uw moeder vond het te zwaar voor u, maar uw vader - aan wie u het niet zelf durfde te vragen - gaf zijn zegen, maar zei er nadrukkelijk bij dat de deur van Huize Schoenmakers altijd open zou staan.
Eenvoud in dienstbaarheid
Uw roeping heeft u veel gebracht, aan lief en aan leed. In de zorg en in het onderwijs hebt u uw sporen verdiend. Telkens begon u onderaan de ladder, telkens ging u ervoor en telkens klom u hoger op de ladder. Maar nooit klopte u zich op de borst. Nooit schepte u op dat u leiding gaf aan grote afdelingen of hoofd van een kleuterschool werd. U deed wat van u gevraagd werd, zoals u dat beloofd had. Dat klinkt overigens makkelijker dan het was. Uw werkzame jaren waren namelijk
in een stormachtige overgangstijd in Kerk en maatschappij.
Er zijn: dag en nacht
Toch lukte het u en uw medezusters om er te zijn. Dag en nacht. Ook in tijden dat anderen ‘van negen tot vijf’ gingen werken en ‘roeping’ in zorg en onderwijs steeds minder vanzelf sprak. Toch vond u de tijd na uw pensionering mooier. U werkte toen - letterlijk en figuurlijk ‘Pro Deo’ - voor pater Wevers, de rector van Maaszicht. Het gemeenschappelijke gebedsleven was u namelijk dierbaar, net als het beschikbaar zijn voor de mensen: de pater, de bewoners van het bejaardenhuis en de parochie.
Zeventig jaar geleden hebt u een kruis op u genomen en ook vandaag draagt u datzelfde kruis (zie afbeelding). U wéét door ervaring namelijk: waar geen kruis is, is geen verrijzenis.
Kruis van de franciscanessen van Waldbreitbacht
Als de aanwezigen u straks de hand drukken, kunnen ze het kruis van uw orde eens goed bekijken. De bovenste balk is op de hemel gericht - zodat God centraal staat in gemeenschap en gebed. De beide dwarsbalken staan voor de verbondenheid van het ‘ik’ met het ‘wij’. De onderste balk staat in de aarde, als plaats van werkzaamheid tussen mensen, in de Schepping. Op het kruis is een kleiner kruisje gemaakt. Voor u en uw medezusters zegt het: “Mijn kruis, het kruis van onze gemeenschap en het kruis van de wereld worden gedragen door dat van Jezus Christus.” Dat is ook uw ervaring. U getuigt daarvan met alles wat in u is.
Gods nabijheid
De rode draad - ondanks de zwaarte en de tegenslagen - van uw leven is de ervaring van Gods nabijheid. U weet niet beter dan dat u nauw in contact stond met de Heer. Als kind al. Uw hele leven had u de Heer bij u. Zo overwon u alle moeilijkheden: de Heer is ook u trouw gebleven.
Gemeenschap
Het gemeenschappelijke gebedsleven brengt u ertoe volmondig ‘ja’ te zeggen tegen de roepstem uit het klooster om weer te midden van uw medezusters te gaan wonen. Ondanks alles moet die weloverwogen en in gebed genomen beslissing een offer zijn, want u laat alles en iedereen achter.
Afgelopen woensdag zei u tegen pastoor en mij: “Ik ben eigenlijk afgeschreven. Ik kan alleen nog maar bidden. Dat blijf ik in Duitsland gewoon doen, ook voor de mensen uit Escharen, Gassel, Grave en Velp. Dus mijn gebed gaan ze niet missen. Ik deed het allemaal voor de Heer. Dat is het voornaamste.”
Afgeschreven? Neen!
Beste zuster, U bent helemaal niet afgeschreven. Mensen schrijven elkaar af. De Kerk is een veldhospitaal voor iedereen. God is er voor de kleinste, de zwakste en de laatste. Het is juist úw gebed dat zo ontzettend hard nodig is. U bent en blijft belangrijk voor ons, al kiest u ervoor om dat in Waldbreitbach te gaan doen. Bidden is de polsslag van God, die voelbaar wordt in de eenvoudige ziel van de mens die, zoals u, in vertrouwen op God leeft. Door uw gebed hebt u ruimte geschapen voor Gods licht, ook voor ons en onze geloofsgemeenschap. Het voedsel voor dat gebed bestond - en bestaat - uit de dagelijkse gebeurtenissen van ons leven: succes en mislukking, geluk en ongeluk. Alles nam - en neemt - u in uw gebed op.
Liefhebben
In ons geloof is bidden: liefhebben. De activiteit van het christelijk leven - alles wat u de afgelopen zeventig jaar & langer gedaan hebt - vloeit voort uit de liefde voor God. Het gebed is de steunpilaar van uw leven en daarmee van ons. Dank daarvoor. Wij bidden voor u, want wij houden van u.
Daarom uiten wij onze dankbaarheid niet alleen met een aandenken, maar vooral met een zegenwens. Dat de Heer u behoedt en bewaart bij de voortzetting van uw gezamenlijke pelgrimsreis. Want de Heer heeft u sinds u Zijn kind werd nooit verlaten en u Hem niet.
Proficiat!
